Projekt edukacyjny – metoda nauczania kształtująca wiele umiejętności oraz integrująca wiedzę z różnych dyscyplin (przedmiotów). Istotą metody projektów jest samodzielna praca służąca do realizacji do określonego przedsięwzięcia (zadania lub problemu dydaktycznego i wychowawczego), w oparciu o wcześniej przyjęte hipotezy. Metoda ta wymaga od nauczyciela zaangażowania, wcześniejszego przygotowania zadań, organizacji pracy zespołów zadaniowych, czuwania nad ich pracą i udzielania pomocy przy opracowywaniu projektu i jego prezentacji.

Projekt edukacyjny – etapy przygotowania;

  • Przygotowanie;

Ciężar realizacji spoczywa zwykle na nauczycielu – do jego zadań należy wybór głównego celu projektu i obszaru tematycznego. Nauczyciel powinien najpierw opisać sytuację problemową, która ma zaciekawić uczniów, a nawet sprowokować ich do inicjowania działań.

  • Wybór tematu.

Podczas rozmów wspólnie z uczniami można określić temat oraz cel projektu opisując problem – jaki ma być rozwiązany. W szkole podstawowej to nauczyciel zaciekawia uczniów prowokując ich do działania. Powstają zespoły zadaniowe – np. metodą losowania, dobierania się uczniów lub podziału przez nauczyciela. W zespole można określić role: lider, sekretarz, sprawozdawca, odpowiedzialny za kontakty np. z nauczycielem. Uczniowie przystępujący do pracy powinni poznać dokładną instrukcję, opis przedsięwzięcia, zasady działania i współpracy. Mogą uczestniczyć w ustalaniu zasad i przyjąć na siebie zobowiązania przedstawione w postaci kontraktu.

  • Wstępne spotkanie zespołu – określenie celów i planowanie realizacji projektu.
    1. Omówienie wstępnych pomysłów projektu.
    2. Określenie celów, tematu oraz przygotowanie wstępnej listy zadań, które będą wykonywane podczas realizacji projektu.
    • Podczas pierwszego spotkania uzgodniliśmy, iż podczas realizacji projektu skoncentrujemy się wokół zagadnienia związanego z zagrożeniami środowiska przyrodniczego i jego ochroną. Nasze zadania dotyczyć będą tematu „Człowiek w obronie naturalnego krajobrazu – Parki Narodowe w Polsce”.
    • Cele:
      • Jakie formy prawnej ochrony przyrody stosowane są w naszym kraju?
      • Które z form ochrony przyrody dają możliwość zachowania naturalnych krajobrazów dla następnych pokoleń?

    Tematy szczegółowe:

      • Walory środowiska przyrodniczego Polski  i  konieczność jego ochrony;
      • Dlaczego przyroda jest w niebezpieczeństwie?;
      • Co zagraża przyrodzie?;
      • Odpady są  wszędzie – parę słów o śmieciach;
      • Jak ratować przyrodę?;
      • Parki narodowe i rezerwaty przyrody jako przykłady ochrony krajobrazu w Polsce.
    1. Podział uczniów na zespoły zadaniowe oraz wybór liderów:
    • Zespół grafików – plakaty, ulotki, mapy;
    • Zespół tworzący prezentacje;
    • Zespół tworzący poradnik młodego ekologa;
    1. Opracowanie zasad działania i współpracy:
    • aktywnie uczestniczymy w pracy grupy;
    • doceniamy wszystkie działania naszych koleżanek/kolegów;
    • dbamy, by każdy w grupie czuł się ważny;
    • jesteśmy odpowiedzialni za efekt pracy grupy;
    • udzielamy sobie wsparcia i pomocy;
    • gdy masz problem poproś o pomoc nauczyciela, koleżankę/kolegę, rodziców;
    • uważnie słuchamy siebie nawzajem;
    • nie przerywamy wypowiedzi innych;
    • mamy prawo do własnego zdania;
    1. Sposoby monitorowania działań oraz  kryteria oceny.
    2. Materiały dodatkowe wypracowane podczas pierwszych spotkań grupowych:
  • Opracowany został scenariusz działań  oraz plan działania –  (karta projektu)- realizacji projektu „Człowiek w obronie naturalnego krajobrazu – Parki Narodowe w Polsce”. Gdy nauczyciel odgrywa większą rolę w projekcie (np. w przypadku młodszych dzieci), użyteczne może być opracowanie i rozdanie uczniom instrukcji zawierającej wskazówki i kluczowe zadania dla uczniów. Karta działania – zadania związane z wykonaniem grafiki o tematyce ekologicznej w edytorze graficznym -„Ziemia – nasza planeta”.

W tej fazie trzeba przede wszystkim określić:

  • temat i cele projektu,
  • źródła informacji (np. książki, Internet, eksperci),
  • sposoby realizacji (np. wywiady z mieszkańcami, badanie archiwów, eksperyment, przygotowywania spektaklu),
  • harmonogram (kto, co, kiedy robi),
  • terminy konsultacji (raz w tygodniu czy rzadziej, na lekcji czy po lekcjach, wszyscy naraz czy kolejne zespoły),
  • jak się pochwalić osiągnięciami (jaka będzie forma prezentacji),
  • kryteria samooceny projektu (osiągnięcie celów, wykorzystanie źródeł, sposób prezentacji, poziom współpracy w zespole).

 Przykładowe zadania projektowe – blog – kolo.informatyka.gozych.edu.pl;

Uczniowie realizują zaplanowane działania, w razie potrzeby modyfikując pierwotne plany. Praca w zespole powinna być na bieżąco jasno i precyzyjnie rozdzielana oraz koordynowana, w czym może pomóc karta działania/zadania.

 

Nauczyciel dyskretnie wspiera i monitoruje działania poszczególnych zespołów. Obserwuje i doradza (a przy okazji lepiej poznaje uczniów, ich możliwości i talenty). Wspiera ich i podtrzymuje motywację, zachęcając do rzetelnej pracy. Aby to osiągnąć, nauczyciel:

  • systematycznie śledzi postępy pracy,
  • często spotyka się z uczniami, choćby na krótko,
  • docenia i chwali to, co już zrobili,
  • pomaga w razie poważnych problemów,
  • informuje o projekcie rodziców, zachęca ich do wspierania swoich dzieci,
  • kładzie nacisk na przygotowanie publicznej prezentacji.

 

 

 

 

  • Prezentacja publiczna i podsumowanie.

Możliwości jest mnóstwo a prezentować swoje działania można na wiele sposobów. Można: wydać album, opracować prezentację multimedialną, nakręcić film, przygotować przedstawienie teatralne (i nagrać w całości lub we fragmentach), zorganizować piknik naukowy, dyskusję publiczną, szkolną konferencję naukową czy przeprowadzić pokazowe doświadczenie, warsztaty dla innych uczniów szkoły itp. Odpowiedzialność za prezentację biorą na siebie uczniowie. Nauczyciel jedynie ich wspiera w ostatecznym wyborze sposobu prezentacji, organizacji środków technicznych, a na koniec pomaga im podsumować projekt i ocenić własną pracę według wcześniej przyjętych kryteriów.

 

 

Festiwal projektów – Warszawa Centrum Nauki Kopernik – 17 czerwca 2011

Festiwal projektów – Warszawa Centrum Nauki Kopernik – 17 czerwca 2011

Poradnik „Szkoły z klasą 2.0” – Co to jest dobry projekt? Kiedy projekt się uda?

Etapy/ kroki projektu edukacyjnego i sposób ich przeprowadzenia